การทำความเข้าใจ ไฟสตูดิโอแฟลช และ ไฟสตูดิโอต่อเนื่อง รวมถึงอุปกรณ์เสริมอย่าง Softbox เป็นสิ่งสำคัญสำหรับทั้งช่างภาพมืออาชีพและผู้เริ่มต้นที่สนใจการถ่ายภาพในสตูดิโอ บทความนี้จะช่วยให้คุณเข้าใจความแตกต่างและการใช้งานของไฟสตูดิโอแต่ละประเภทได้อย่างชัดเจน
ทำความเข้าใจ “ไฟสตูดิโอ” ในความหมายที่ถูกต้อง
โดยทั่วไปแล้ว ไฟสตูดิโอ หมายถึงอุปกรณ์กำเนิดแสงทุกรูปแบบที่ใช้เป็นไฟหลักเพื่อส่องสว่างในการถ่ายภาพนิ่ง หรือถ่ายภาพวิดีโอในสถานที่ที่เป็น สตูดิโอถ่ายภาพ ไม่ว่าจะเป็นไฟประเภทใด หากใช้ในสตูดิโอเพื่อวัตถุประสงค์ดังกล่าว ก็นับเป็นไฟสตูดิโอได้ทั้งหมด
อย่างไรก็ตาม ในความเข้าใจของคนไทยส่วนใหญ่ มักจะตีความคำว่า “ไฟสตูดิโอ” แคบลง โดยนึกถึงเฉพาะไฟที่มี Softbox ซึ่งเป็นโครงผ้าสี่เหลี่ยมสีดำที่คลุมหัวไฟและมีด้านสีขาวสำหรับให้แสงออกเท่านั้น แม้ว่าความเข้าใจนี้จะจำเพาะเจาะจงเกินไป แต่บทความนี้จะอธิบายโดยอ้างอิงกับความเข้าใจหลักของคนไทย เพื่อให้ง่ายต่อการทำความเข้าใจ
ในบริบทนี้ ไฟสตูดิโอที่คนไทยคุ้นเคยจะแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก ได้แก่ ไฟสตูดิโอแบบแฟลช และ ไฟสตูดิโอแบบไฟต่อเนื่อง ซึ่งมีความแตกต่างกันทั้งในรูปแบบของแสงที่ปล่อยออกมา ชนิดของหลอดไฟที่ใช้ และลักษณะการใช้งาน
1. ไฟสตูดิโอ แฟลช (Flash Studio Light)
ไฟสตูดิโอแฟลช หรือ ไฟแฟลชสตูดิโอ คือไฟที่ยิงแสงจากหลอดแฟลชด้วยความสว่างสูงมากในเสี้ยววินาที โดยเป็น ไฟถ่ายภาพนิ่ง เป็นหลัก
ส่วนประกอบของไฟสตูดิโอแฟลช
โดยทั่วไปหัวไฟสตูดิโอแฟลชจะมีลักษณะเป็นทรงกระบอกตั้งอยู่บนขาตั้ง และมักจะใช้งานร่วมกับ Softbox ซึ่งเป็นโครงผ้าสีดำที่สวมครอบหัวไฟ โดยมีด้านสีขาวเป็นทางออกของแสง
ภายในหัวไฟแฟลชจะประกอบด้วยหลอดไฟ 2 ดวง:
- หลอดไฟแฟลช (Flash Tube): มีลักษณะเป็นวงแหวนใสมีเส้นลวดพันรอบ ทำหน้าที่ยิงแสงแฟลชที่มีกำลังความสว่างสูงมากในช่วงเสี้ยววินาที แสงจากหลอดนี้จะไม่ออกมาตลอดเวลา แต่จะเก็บกำลังไฟไว้ในตัวเก็บประจุ และจะยิงออกมาเฉพาะตอนที่ช่างภาพกดชัตเตอร์เท่านั้น
- หลอดไฟนำ (Model Light): เป็นหลอดไฟที่อยู่ตรงกลาง มีแสงเปล่งออกมาตลอดเวลา แต่มีความสว่างไม่สูงมาก ใช้เพื่อให้ช่างภาพมองเห็นรูปแบบของแสง เงา และทิศทางของแสงที่ออกมาจากหัวไฟแฟลช เพื่อช่วยในการจัดองค์ประกอบภาพและคาดการณ์ผลลัพธ์ของแสงจริง
การใช้งานและวิวัฒนาการ
ในอดีต ไฟสตูดิโอแฟลช เป็นอุปกรณ์ที่มีราคาสูงและซับซ้อน มักใช้งานโดย ช่างภาพมืออาชีพ ที่มีความรู้ความเข้าใจในหลักการของแสงและการถ่ายภาพเป็นอย่างดี รวมถึงต้องใช้กับกล้อง DSLR เป็นหลัก
แต่ในปัจจุบัน ด้วยความแพร่หลายของกล้อง DSLR/Mirrorless และแอปพลิเคชันกล้องบนสมาร์ทโฟนที่แสดงรายละเอียดค่าชัตเตอร์, ISO และค่าแสง ทำให้คนทั่วไปมีความเข้าใจพื้นฐานเกี่ยวกับหลักการของแสงในการถ่ายภาพมากขึ้น การใช้งาน ไฟแฟลชสตูดิโอ ร่วมกับกล้องเหล่านี้จึงไม่ใช่เรื่องยากอีกต่อไป ทำให้ผู้ที่ไม่ได้เป็นช่างภาพอาชีพสามารถ เช่าไฟสตูดิโอ เพื่อถ่ายงานส่วนตัวได้อย่างสะดวก
SonlightStudio มีบริการให้เช่า ไฟสตูดิโอแฟลช ในรุ่นต่างๆ เช่น ไฟสตูดิโอชุด Set A1, Set B1, Set C1 ยี่ห้อที่เป็นที่รู้จักในตลาดได้แก่ Fokon, Godox, Excella, Boncolor และอื่นๆ
2. ไฟสตูดิโอ แบบไฟต่อเนื่อง (Continuous Studio Light)
ไฟสตูดิโอแบบไฟต่อเนื่อง เป็นไฟที่มีแสงสว่างตลอดเวลา โดยมีหลอดไฟหลายชนิด เช่น หลอดฟลูออเรสเซนต์, หลอด LED และ LED COB เป็น ไฟถ่ายวิดีโอ และภาพเคลื่อนไหวเป็นหลัก
ประเภทของไฟต่อเนื่อง
ในยุคแรกเริ่ม ไฟสตูดิโอแบบไฟต่อเนื่อง มักมีช่องเสียบหลอดแบบ E27 ซึ่งเป็นขั้วหลอดไฟมาตรฐานทั่วไป ทำให้สามารถใช้หลอดฟลูออเรสเซนต์แบบตะเกียบหรือขดเกลียวได้ นอกจากนี้ยังมีการผลิตหลอดฟลูออเรสเซนต์ความสว่างสูง (Photo Fluorescent) สำหรับงานถ่ายภาพ/วิดีโอโดยเฉพาะ ซึ่งมีขนาดตั้งแต่ 35 วัตต์ ถึง 150 วัตต์ต่อดวง และพัฒนาให้มีช่องเสียบหลอดได้มากถึง 5 ขั้วขึ้นไป ทำให้สามารถสร้างความสว่างสูงได้ถึง 18,000 Lumen (เช่น หลอด 150 วัตต์ 5 ดวง) SonlightStudio มี ไฟสตูดิโอชุด Set G ให้บริการ
ต่อมาได้มีการพัฒนาหลอด LED ในรูปทรงฝักข้าวโพดขั้ว E27 เพื่อให้สามารถเสียบเข้ากับช่องเสียบหลอดเดิมได้ หลอด LED มีข้อดีคือกินไฟน้อยลงแต่ให้ความสว่างสูงขึ้น ทั้งไฟสตูดิโอแบบฟลูออเรสเซนต์และแบบหลอด LED ทรงฝักข้าวโพดมักจะใช้ Softbox ที่มากับฐานของหลอด ทำให้ไม่สามารถใช้ Softbox แบบอื่นๆ ได้
การมาของไฟ LED COB (Monolight)
การพัฒนาที่สำคัญอีกอย่างคือหัวไฟสตูดิโอแบบ LED COB (Chip On Board) ซึ่งรวมชิป LED หลายตัวไว้ในแผ่นเดียวเพื่อเพิ่มความสว่าง ลดต้นทุน และสะดวกต่อการระบายความร้อน หัวไฟแบบนี้มีรูปทรงคล้าย ไฟแฟลชสตูดิโอ ทั่วไป และบางครั้งก็เรียกว่า ไฟสตูดิโอ Monolight
ไฟสตูดิโอ Monolight นี้มักมีขั้วต่ออุปกรณ์กระจายแสงแบบ Bowens Mount ทำให้สามารถนำอุปกรณ์กระจายแสงที่ใช้กับไฟสตูดิโอแบบแฟลชมาใช้ร่วมกันได้ทั้งหมด เช่น Softbox ขนาดต่างๆ, สนูท, Softbox 8 เหลี่ยม, Softbox ทรงกลม Lantern และอื่นๆ
นอกจากนี้ การใช้หลอด LED ที่กินไฟน้อยยังทำให้ผู้ผลิตสามารถผลิต หัวไฟสตูดิโอแบบพกพา ที่ใช้แบตเตอรี่ได้ โดยไม่ต้องต่อปลั๊กไฟ มีขนาดเล็กกะทัดรัดแต่ใช้งานได้ยาวนาน สะดวกสำหรับการใช้งานนอกสถานที่
ไฟ LED Monolight ยังโดดเด่นในเรื่องการควบคุมค่า CRI (Color Rendering Index) ได้ดีมาก ซึ่งหมายถึงค่าความเที่ยงตรงของแสงที่ทำให้ได้สีจริงโดยแสงไม่เพี้ยน และยังมีความสว่างสูงมาก โดยหัวไฟขนาด 150 วัตต์สามารถให้ความสว่างได้ถึง 15,000 Lumen ซึ่งสว่างกว่าไฟสตูดิโอ Softbox แบบเดิมเมื่อเทียบเฉลี่ยต่อวัตต์
ยี่ห้อของ ไฟ LED Monolight ที่เป็นที่รู้จักในตลาดได้แก่ Godox, Nanlite, Aputure, Hi-Light, NiceFoto เป็นต้น SonlightStudio มีบริการให้เช่า ไฟ LED Monolight เช่น Godox Set LG1 และ Nanlite Set LN1
ไม่ว่าคุณจะต้องการ เช่าไฟแฟลชสตูดิโอ สำหรับการถ่ายภาพนิ่ง หรือ เช่าไฟต่อเนื่อง สำหรับงานวิดีโอและภาพเคลื่อนไหว SonlightStudio มีอุปกรณ์ที่หลากหลายเพื่อตอบสนองความต้องการของคุณ การเลือกใช้ไฟที่เหมาะสมจะช่วยให้ผลงานภาพถ่ายและวิดีโอของคุณมีคุณภาพและน่าประทับใจยิ่งขึ้น
